Związek Strzelecki ,,Strzelec"

97 lat temu, 17 sierpnia 1920 roku 318 młodych ochotników polskich pod wodzą kpt. Bolesława Zajączkowskiego poległo w Zadwórzu, broniąc dostępu do Lwowa przed bolszewicką konnicą Budionnego. Bitwa pod Zadwórzem przeszła do legendy jako „Polskie Termopile”, w tej miejscowości kilkusetosobowy batalion Małopolskich Oddziałów Armii Ochotniczej kpt. Bogusława Zajączkowskiego, złożony głównie z lwowskiej młodzieży, przez 11 godzin stawiał heroiczny opór dwudziestokrotnie silniejszym oddziałom bolszewickim. Rosjanie kilkakrotnie wzywali Polaków do poddania się. Odpowiedzią był zgodny okrzyk: Bóg, Honor, Ojczyzna”. W walkach polegli prawie wszyscy - 318 młodych Lwowiaków. Jednak dzięki ich postawie bolszewicy nie zdobyli Lwowa, opóźnił się także ich marsz w głąb Polski.

Zadwórze, kiedyś małe kresowe miasteczko nad Jaryczówką. Dziś podlwowska wieś, szara, smutna. Smutne wrażenie robi dawny kołchoz i nudząca się młodzież. Wszystko ożywa w sierpniu, kiedy obchodzona jest tutaj rocznica bitwy pod Zadwórzem.W tym roku 19 sierpnia w uroczystości upamiętniającej poległych żołnierzy w bitwie pod Zadwórzem, uczestniczyła nie tylko społeczność Kresów, ale także licznie przybyłe delegacje z Polski. Obecna była również delegacja Kongresu Polonii Amerykańskiej z Chicago pod przewodnictwem Marii Mireckiej-Loryś, której brat cudownie ocalał z bitwy. W uroczystościach uczestniczył bratanek kpt. Bogusława Zajączkowskiego Pan Andrzej Zajączkowski. Minister Jan Józef Kasprzyk Szef Urzędu ds. kombatantów i Osób Represjonowanych, Posłowie RP: Wojciech Buczak, Anita Czerwińska, Sylwester Chruszcz, Piotr Pilch Wicewojewoda Podkarpacki, Lucjan Kuźniar Wicemarszałek Województwa Podkarpackiego, Stanisław Bartnik i Jacek Magdoń Radni Sejmiku Województwa Podkarpackiego. Przewodniczącego Sejmiku Województwa Podkarpackiego Jerzego Cyprysia reprezentowała Pani Izabela Fac. Andrzej Kunert Przewodniczący Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, Konsul Generalny RP we Lwowie oraz liczni przedstawiciele samorządów Leżajska, Stalowej Woli i Rzeszowa. Wśród uczestników uroczystości większość stanowiła młodzież. Najliczniej przybyli członkowie Związku Strzeleckiego „Strzelec” Józefa Piłsudskiego z Rzeszowa, Mielca, Sędziszowa Młp , Przemyśla, Kolbuszowej, Warszawy, Krakowa, Paradyża, Dębicy, Sanoka, Brzozowa, Bratkowic, Brzeska oraz Lwowa.

Już od 1920r. społeczeństwo polskie usypało na polu bitwy kurhan pamięci obok cmentarza obrońców. W 1928r. na kopcu został postawiony postument i od tego czasu rocznica bitwy była obchodzona szczególnie uroczyście aż po dzień dzisiejszy. Po mszy świętej zaproszeni goście wygłosili okolicznościowe mowy. Następnie został przeprowadzony Apel Pamięci przez żołnierzy z Batalionu Reprezentacyjnego WP. Chwilę potem delegacje złożyły kwiaty pod pomnikiem upamiętniającym poległych w bitwie pod Zadwórzem. Oprawę muzyczną zapewniła Orkiestra WP z Rzeszowa. Uczestnicy uroczystości z zdziwieniem zauważyli, że poległych obrońców honorują również wszyscy ukraińscy maszyniści pociągów, przejeżdżających obok tego miejsca, syrenami oddając hołd spoczywającym tu bohaterom.

Obchody rozpoczął uroczysty apel na Cmentarzu Obrońców Lwowa połączony z ceremonią składania kwiatów.

W 1919 roku biskup Władysław Bandurski - kapelan legionowy napisał w księdze pamiątkowej Obrońców Lwowa znamienne słowa „Dla Ciebie Polsko trud i czyny moje”, bo każdy pochowany na tym cmentarzu służył i miłował Polskę i jej oddawał swoje czyny, trud, zdrowie i życie. Dobrze, że w Niepodległej Polsce oddziały Strzeleckie są co roku tutaj, na grobach bohaterów naszej wolności, że tutaj na ich grobach możecie składać ślubowanie, że tak, jak oni będziecie służyć Polsce, ponad wszystko ją wynosić i ponad wszystko miłować. Tu z tych grobów bierze się niezwykła siła i moc. Na tych grobach możemy ślubować, że następnym pokoleniom będziemy przekazywać dobro wspólne - Ojczyznę - powiedział podczas uroczystości p.o. Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk.

Następnie przy pomniku w Zadwórzu upamiętniającym bitwę sprzed 97. lat odprawiono polową Mszę Świętą. Po nabożeństwie złożono kwiaty, a Strzelcy zapalili znicze na 44 polskich mogiłach.

Dzisiaj tu w Zadwórzu budujemy wielką, wielopokoleniową rodzinę - wspólnotę pamięci o tych, którzy 97 lat temu, jak starożytni wojownicy, jak wspaniali rycerze bronili niepodległości Rzeczypospolitej, ale i bronili cywilizacji chrześcijańskiej, cywilizacji łacińskiej przed zalewem bezbożnego, rosyjskiego bolszewizmu. Można powiedzieć, że dziś u stóp tego kopca stanęło pięć pokoleń Polaków połączonych troską o Rzeczpospolitą, o pamięć i duchem wdzięczności. Są trzy słowa, które powinny opisać naszą dzisiejszą uroczystość: wdzięczność, duma i zobowiązanie.